En la cultura vasca contemporánea Juan San Martín "Otsalar" (Eibar, 1922) es conocido por sus múltiples facetas y actividades. No hubo jornada cultural o actividad editorial o artística donde no se sintiera su presencia y colaboración, requerida para dar conferencias, cursos y charlas a lo largo y ancho del País Vasco sobre temas como literatura, lengua, arte, etnografía o cultura popular. Esta dedicación múltiple, rigurosa y generosa le valió la consideración y el aprecio de importantes personajes de la cultura vasca, como José Miguel de Barandiarán, Toribio Etxeberria, Julio Caro Baroja, Gabriel Aresti, Mikel Zarate, Koldo Mitxelena o Luis Villasante, entre otros, con quienes trabajó y colaboró en múltiples programas culturales. En este libro, ’Tiempo ardiente’, hemos querido recoger su andadura poética, que se inicia en 1954 y finaliza en 1977, cerrando un ciclo creativo que dará paso a otro de una mayor presencia pública. La traducción al castellano es de Felipe Juaristi en colaboración con Jorge G. Aranguren, y revela la faceta cultural menos conocida de San Martín, autor también de numerosos ensayos tanto en euskera como en castellano.
- - - - - - - - - - - - - -
Euskal kultura garaikidean Juan San Martín "Otsalar" (Eibar, 1922) gaztetandik sortu eta bereziki berrogeita hamar eta hirurogeiko hamarkadetan zehar garatu zituen ekintzengatik egiten zaigu ezaguna. Ez zen izan kultur ekitaldirik, aste kulturalik, argitarapen edo arte ekintzarik, Juan San Martinen presentzia eta parte hartze zuzena pairatu ez zuena. Idazlea, Euskal Herri osoan zehar hitzaldi, ikastaro, hizketaldiak eskeintzeko deitzen zuten. Eta haietan literaturaz, hizkuntzaz, arteaz, etnografiaz, herri kulturaz aritu zen. Dedikazio anitz, zorrotz eta eskuzabal hark, beste batzuen artean, José Miguel de Barandiarán, Toribio Etxeberria, Julio Caro Baroja, Gabriel Aresti, Mikel Zarate, Koldo Mitxelena edota Luis Villasante bezalako kultur pertsonai garrantzisuen onespena eman zion. Haiekin elkarlanean kultur egitarau ugarietan aritu zen. Liburu honetan, Giro gori, ibilbide poetiko hori jaso nahi izan dugu, hain zuzen 1954an hasi eta autoreak 1977an amaitzen duena, denboraldi horrek sorkuntza ziklo bat azaltzen du eta San Martinen agertaldi publikoaren beste bati ematen dio hasiera.